Korygowanie VAT-u naliczonego

Często się zdarza, że przedsiębiorca nie odliczy podatku naliczonego w obowiązującym terminie. Wówczas ma jeszcze prawo skorygować swoje pierwotne rozliczenie.

 Ogólna zasada jest taka, że podatnikowi VAT przysługuje prawo obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, w takim zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Dokumentem uprawniającym do owego obniżenia jest otrzymana faktura lub dokument celny. Co do zasady można to zrobić w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w odniesieniu do nabytych lub zaimportowanych towarów/usług. Jednak  z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług wynika zastrzeżenie, że obniżenie  może nastąpić nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę/dokument celny. Jeśli w podstawowym terminie nie doszło do obniżenia, to jest to jeszcze możliwe w terminie dodatkowym: w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. Od razu trzeba wyjaśnić, że okresem rozliczeniowym jest miesiąc lub kwartał, w zależności od trybu stosowanego przez dany podmiot. W praktyce (i dużym uproszczeniu) można powiedzieć, że VAT należny podatnik może obniżyć o VAT naliczony w deklaracji za miesiąc/kwartał, w którym otrzymał fakturę, albo w deklaracji za jeden z dwóch następnych miesięcy/kwartałów. Zaprezentowanemu tu uproszczeniu wymyka się chociażby przypadek podmiotu, który rozlicza się tzw. metodą kasową.

 Korekta po czasie

Z różnych powodów przedsiębiorca może nie dokonać obniżenia ani w terminie podstawowym, ani dodatkowym. Najczęstszym powodem jest zagubienie dokumentu lub inne zaniedbanie. W takim przypadku ustawa o VAT w art. 86 ust. 13 przewiduje jeszcze jedną, ostatnią szansę na uwzględnienie odnalezionej faktury. Można mianowicie dokonać korekty deklaracji za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Zostało ono jednak obwarowane klauzulą czasową: nie później niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym prawo to powstało.

Przykład

Iksiński świadczy usługi transportowe. Rozlicza się (składa deklaracje VAT-7) w trybie miesięcznym. W styczniu 2012 r. kupił od Igrekowskiego olej napędowy do samochodu ciężarowego   za 4.600 zł, w tym 600 zł VAT. Fakturę otrzymał 29 stycznia 2012 r., lecz zagubił ją. Z tego powodu  nie uwzględnił VAT-u naliczonego 600 zł ani w deklaracji VAT-7 za styczeń, ani za luty, ani też za marzec 2012 r. Fakturę tę odnalazł przypadkowo dopiero w czerwcu 2016 r., kiedy robił porządki w swojej dokumentacji.

W takim przypadku podstawowy okres rozliczeniowy, w którym Iksiński miał prawo obniżyć swój VAT o 600 zł, to styczeń 2012 r. Termin dodatkowy to luty albo marzec 2012 r. Skoro Iksiński w deklaracjach złożonych za wymienione miesiące tego VAT-u nie wykazał, to pozostała tylko możliwość korekty deklaracji złożonej wcześniej. Ma prawo takową złożyć, bo w czerwcu 2016 r.  nie upłynęło jeszcze 5 lat od 1 stycznia 2012 r. Korektę deklaracji za styczeń 2012 r. może złożyć        do końca 2016 r. Podkreślenia wymaga, że Iksiński, po odnalezieniu nieuwzględnionej w przeszłości faktury, nie ma prawa wyboru co do okresu rozliczeniowego, który skoryguje. Korekta deklaracji może dotyczyć wyłącznie terminu podstawowego, a nie dodatkowego. Ma zatem prawo złożyć korektę deklaracji za styczeń 2012 r., nie zaś za luty ani marzec. Możliwość wyboru jednego z tych trzech okresów rozliczeniowych Iksiński miał tylko w trybie bieżącym. Natomiast w trybie korekty deklaracji można wrócić tylko do podstawowego okresu rozliczeniowego.

Kiedy i jak korygować

Z Ordynacji podatkowej wynika, że korekta deklaracji polega na złożeniu korygującej deklaracji. Uprawnienie do złożenia takowej wyłączone jest na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej. Od początku 2016 r. korekta deklaracji nie wymaga już pisemnego uzasadnienia. Natomiast organ podatkowy może wezwać do złożenia wyjaśnień.

Leszek Boroch

- pracownik Urzędu Skarbowego w Złotoryi