UPŁYWA CZAS NA ROZLICZENIE PITa

Zbliża się termin na złożenie zeznania o dochodzie za 2015 rok. Ze względu na to, że 30 kwietnia     w tym roku przypada na sobotę, wyjątkowo ostatnim dniem terminu jest poniedziałek 2 maja.

Każdego roku sytuacja się powtarza. Część osób nie składa zeznania PIT, mimo że ma taki obowiązek. Niektórzy zaś składają PITy po terminie i wnioskują, aby im ten termin odroczyć. Dlatego raz jeszcze warto przypomnieć: termin na złożenie zeznania jest ostateczny i nie można go przywrócić w razie przekroczenia. To dlatego, że zalicza się do kategorii materialnych a nie procesowych. Prawo przewiduje, że terminy materialne można odroczyć, natomiast procesowe można przywrócić. Odroczenie terminu to ustalenie późniejszej daty dla dokonania określonej czynności. Jednak wniosek o odroczenie terminu (materialnego) musi wpłynąć przed upływem terminu ustawowego. Przywrócenie terminu jest natomiast orzeczeniem, że dokonana po upływie ustawowego terminu czynność wywołuje skutek prawny, gdyż uchybienie nastąpiło bez winy wnioskodawcy. Jak jednak wyjaśniono wcześniej, przepisy nie przewidują przywracania terminu dla czynności złożenia deklaracji/zeznania.

Za niezłożenie zeznania grozi odpowiedzialność karna skarbowa. Nie muszą składać zeznania dwie grupy ludzi. Pierwsza to ci, którzy nie osiągnęli przychodów podlegających podatkowi dochodowemu od osób fizycznych. Nie ma znaczenia wysokość tych przychodów. Nie jest też ważne, czy został osiągnięty dochód, czy też strata (= koszty wyższe od przychodu). Przykładowo, zeznania nie musi składać rolnik, jeżeli nie osiąga dochodów innych niż z gospodarstwa rolnego. W Polsce bowiem dochody z rolnictwa nie podlegają podatkowi dochodowemu. Musi natomiast złożyć zeznanie student, który osiągnął z umowy zlecenia przychód 1000 zł, mimo że zobowiązanie podatkowe w tym przypadku nie wystąpi. Druga grupa osób, które nie muszą składać zeznań, to ci, których rozliczył płatnik (np. organ rentowy lub zakład pracy). Przykładem niech będzie emeryt, który osiągnął dochody wyłącznie z emerytury. Płatnik, którym jest ZUS lub KRUS, dokonał za takiego podatnika rocznego obliczenia podatku. Emeryt nie musi już składać zeznania. Może jednak to zrobić, jeśli chce np. skorzystać z rozliczenia preferencyjnego z małżonkiem, skorzystać z jakichś ulg albo przekazać 1% podatku na rzecz wybranej organizacji pożytku publicznego.

Osoby, które złożą zeznanie po upływie obowiązującego terminu nie tylko narażają się  na odpowiedzialność karną skarbową. Dodatkowo tracą bezpowrotnie prawo do preferencyjnych sposobów rozliczenia: wspólnie z małżonkiem i jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Jeżeli  z zeznania wynika zobowiązanie do zapłacenia, to przekształca się ono w zaległość podatkową.  To z kolei oznacza też konieczność uiszczenia odsetek za zwłokę.

Zeznanie PIT służy wykazaniu wszystkich osiągniętych dochodów (i strat), ich zsumowaniu, zastosowaniu ewentualnych odliczeń i obliczeniu należnego podatku. Ten ostatni porównuje się z zaliczkami wpłaconymi/pobranymi w trakcie roku. Jeśli różnica jest liczbą dodatnią, to występuje zobowiązanie do zapłacenia. Jeśli ujemną – nadpłata. Zobowiązanie trzeba uiścić do 30 kwietnia. Nadpłata zaś podlega zwrotowi w terminie 3 miesięcy od złożenia zeznania.

Istnieje 5 rodzajów formularzy. Dobiera się je według kryterium źródła dochodów:

• PIT-36 – działalność gospodarcza, najem, dochody z zagranicy,
• PIT-36L – działalność gospodarcza – stawka liniowa,
• PIT-37 – stosunek pracy, renta, emerytura, umowa zlecenia, prawa autorskie,
• PIT-38 – kapitały pieniężne,
• PIT-39 – odpłatne zbycie nieruchomości i praw majątkowych z nimi związanych.

Jeśli dana osoba osiągnęła dochody kwalifikujące się do więcej niż jednego formularza, to składa więcej niż jedno zeznanie. Przykładowo, podatnik, który miał dochód z najmu, z renty  i ze sprzedaży akcji, musi złożyć 3 zeznania: PIT-36, PIT-37 i PIT-38.

PIT przekazuje się do tego urzędu skarbowego, na którego terenie zamieszkiwało się   w dniu 31 grudnia 2015 r. Nie ma znaczenia adres miejsca zameldowania ani poprzednie adresy zamieszkania. W przypadku małżonków rozliczających się wspólnie a zamieszkujących na terenie różnych urzędów skarbowych – zeznanie składa się do wybranego spośród owych dwóch.

Są trzy kanały przekazania zeznania do urzędu skarbowego:

• elektronicznie,
• za pośrednictwem Poczty Polskiej,
• osobiście.

PIT najlepiej przesłać elektronicznie, korzystając z aplikacji na Portalu Podatkowym (www.finanse.mf.gov.pl/web/wp/pp) albo na stronie Szybki PIT (www.szybkipit.pl). Rok temu w ten sposób Polacy złożyli prawie 7, 5 mln zeznań. Szacuje się, żew tym roku nastąpi przekroczenie 8 mln. Od 6 lat wszystkie zeznania można już składać  elektronicznie bez wymogu podpisu kwalifikowanego. Rolę podpisu pełni zestaw danych autoryzujących (imię, nazwisko, PESEL, kwota przychodu z roku 2014). Drugi rok z rzędu można też skorzystać z zeznania wstępnie wypełnionego, czyli usługi PFR. Jest dostępna na Portalu Podatkowym. Obejmuje formularze PIT-37 i PIT-38.

Poniższy wykres pokazuje, jak kształtował się w ostatnich latach – w skali kraju – udział zeznań elektronicznych i papierowych. W 2010 r. Polacy złożyli zaledwie 2% zeznań przez Internet.   W I kwartale bieżącego roku PIT-y elektroniczne pierwszy raz zyskały przewagę nad  papierowymi.  Ich udział przekroczył 52%.       

W powiecie złotoryjskim utrzymuje się jeden z najniższych w województwie odsetek dokumentów składanych elektronicznie. Można zaobserwować, że nawet młodzi ludzie przychodzą do Urzędu z papierowymi formularzami, mimo że mają przy sobie smartfony czy tablety.

Dla ułatwienia rozliczenia PIT za 2015 rok czas urzędowania zostaje wydłużony. W dniach 28  i 29 kwietnia oraz 2 maja Urząd będzie czynny do godz. 18.00. Dotyczy to wyłącznie Sali Obsługi.

Leszek Boroch

pracownik Urzędu Skarbowego w Złotoryi