Zmiana stawki CIT i inne nowości

Ustawą z 5 września 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych   oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1550) obniżono stawkę CIT. Preferencja nie obejmuje wszystkich podatników.

Od 2004 r. w Polsce osoby prawne płacą podatek dochodowy według liniowej stawki 19%.     Z dniem 1 stycznia 2017 r. będzie to 15%. Stawka obniżona dotyczy podatników:

• tzw. małych (definicja małego podatnika pomieszczona jest w art. 4a pkt 10 ustawy o CIT),
• rozpoczynających działalność – w roku podatkowym, w którym to następuje.

Z drugiej z wymienionych grup wyłączył ustawodawca podatkowe grupy kapitałowe oraz podmioty, które zostały utworzone:

1. w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników, z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę, albo
2. w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą lub spółki niebędącej osobą prawną, albo
3. przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które wniosły na poczet kapitału podatnika uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość co najmniej 10.000 euro przeliczonej wg  kursu ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, albo
4. przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej wnoszące, tytułem wkładów niepieniężnych na poczet kapitału podatnika, składniki majątku uzyskane przez te osoby albo jednostki w wyniku likwidacji innych podatników, jeżeli te osoby albo jednostki posiadały udziały (akcje) tych innych likwidowanych podatników.

Wyliczone podmioty nie są uprawnione do stosowania obniżonej stawki również w roku następującym bezpośrednio po roku rozpoczęcia działalności. Zakaz rozciągnięty został także na okoliczność w/w przekształceń mających miejsce od dnia wejścia ustawy w życie (28 września)    do 31 grudnia. Podatnicy, u których rok podatkowy nie pokrywa się z kalendarzowym i rozpoczyna się przed 1 stycznia 2017 r., będą stosować nowe przepisy dopiero począwszy od nowego roku podatkowego.

Inne zmiany wynikające z ustawy nowelizującej

Zmodyfikowano zasady ustalania przychodu z tytułu objęcia udziałów w spółce  albo spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny (tzw. aport). Dotyczą zarówno podatników CIT,       jak i PIT. Dotychczas przychodem jest nominalna wartość objętych udziałów akcji. Od 1 stycznia   2017 r. przychodem będzie wartość wkładu określona w statucie lub umowie spółki. W przypadku,  gdy będzie ona niższa od wartości rynkowej aportu albo nie zostanie określona w statucie/umowie, wówczas przychodem będzie wartość rynkowa aportu określona na dzień przeniesienia prawa jego własności. Przy czym u podatników PIT zasady te dotyczą każdej postaci wkładu niepieniężnego,     zaś u podatników CIT – z wyłączeniem przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Z obrotu prawnego usunięto art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. d ustawy o CIT. Eliminował on z kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od agio (agio to nadwyżka wartości aportu   nad wartością nominalną wydanych w zamian udziałów/akcji). Ta zmiana jest następstwem modyfikacji zasad ustalania przychodu z tytułu wnoszenia aportu.

W noweli zdefiniowano na nowo pojęcia: „spółka”, „unicestwienie udziałów/akcji”  i „rzeczywisty właściciel” (beneficial owner). W ustawie o PIT rozszerzono katalog przychodów,   które będzie się uznawać za osiągnięte na terytorium RP przez nierezydentów, czyli osoby nie mające miejsca zamieszkania w RP. Do ustawy o CIT wprowadzono analogiczne zasady dotyczące osób prawnych mających siedzibę lub zarząd poza RP.

Leszek Boroch

- pracownik Urzędu Skarbowego w Złotoryi