Ocenianie, porównania i hejting w internecie

Bezustannie porównujemy. Siebie do innych. Znajomych do innych znajomych, jedne rzeczy do innych rzeczy. Dlaczego tak bardzo lubimy komentować, oceniać? Każdy człowiek ma wrodzoną potrzebę porównywania się z innymi, inaczej nie miałby subiektywnego obrazu  siebie ani rzeczywistości. Jeśli nie mielibyśmy w głowie określonych schematów i skryptów zachowań, to nie moglibyśmy swobodnie funkcjonować.

Procedura przechodzenia przez pasy jest każdemu znana. Należy rozejrzeć się w lewo, w prawo, znowu w lewo i przechodząc przez pasy uważać, żeby zza zakrętu nie pojawiło się znienacka auto. Schematy poznawcze towarzyszą nam w większości codziennych czynności. Idziemy do lekarza. Rejestrujemy się, zajmujemy miejsce w kolejce, w gabinecie zachowujemy się kulturalnie, opowiadamy lekarzowi o swoich objawach. Idąc do sklepu wiemy, że mamy wziąć koszyk, do którego będziemy wkładać zakupy. Wiemy, że żeby skasować produkty i za nie zapłacić trzeba stanąć w kolejce do kasy i poczekać na swoją kolej. Te czynności są u nas zautomatyzowane. Schematy zachowania w różnych miejscach są specyficzne dla danych sytuacji- inny jest schemat zachowania u lekarza, inny w sklepie, a jeszcze inny na pogrzebie. Są nam one potrzebne, żeby móc codziennie funkcjonować i nie zaśmiecać głowy zbędnym zastanawianiem się nad każdą z codziennych czynności. Żeby odpowiednie rodzaje zachowań się u nas wykształciły, najpierw jako małe dzieci obserwujemy dorosłych, potem sami bierzemy aktywny udział w określonych sytuacjach i poprzez praktykę uczymy się, jak należy postępować. Obserwacja jest zatem pożytecznym narzędziem przez całe życie. O większości własnych cech wnioskujemy z porównań z innymi ludźmi.

Piękna kobieta nie miałaby do końca pewności czy jest bardzo atrakcyjna, jeśli wcześniej nie widziałaby innych kobiet, tych bardzo atrakcyjnych i tych mniej. Komentujemy i oceniamy siebie ale także innych. Warto to robić. Warto też wyrażać swoje poglądy i opinie. Tylko dlaczego czasem w tak negatywny sposób? Czy nie powinniśmy stosować reguł okazywania, czyli ,,norm zakazowych i nakazowych dotyczących okazywania emocji’’? (Lewis, ,,Psychologia emocji’’) Warto, żebyśmy w końcu zaczęli zdawać sobie sprawę z tego, że tzw. hejting (z ang. hate – nienawidzić) to nic innego, jak przejaw agresji słownej, która rodzi kolejną agresję. To wyrażanie krytyki za pośrednictwem internetu, ale w bardzo wulgarny i obraźliwy sposób. Czy zagorzałych hejterów nie zniechęca nawet fakt, że każda taka aktywność zostawia trwały ślad w IP każdego komputera, a agresja w sieci jest karalna? Na pozór niewinny komentarz może mieć też inne konsekwencje, nie tylko dla odbiorcy, ale także dla samego nadawcy. Nie bez powodu bardzo ,,popularną chorobą XXI wieku’’ jest depresja. Zapobieganiu jej na pewno nie sprzyja doba internetu, a co za tym idzie- anonimowe znieważanie i pomówienia, niepohamowany język czy groźby. Wyjątkiem potwierdzającym regułę są bardzo prowokacyjne i wyśmiewające komentarze, które wywołują odwrotny skutek do zamierzonego, ponieważ niektórzy ludzie wyznają zasadę: nieważne jak mówią, ważne, żeby mówili. Jednak są to osoby w większości odporne psychicznie i ,,odgradzające się grubym murem’’ od opinii na własny temat.

Często krytyka, kierowana do innych jest nieadekwatna do rzeczywistości, ponieważ ludźmi kierują rozmaite emocje. Na podstawie ogólnego wrażenia przypisywane są konkretnym osobom jakieś cechy, co nazywane jest efektem aureoli lub efektem halo. Np. rozmawiając z nowo poznaną osobą, która ma pobrudzoną koszulkę, możemy pomyśleć, że jest brudasem lub że jest roztargniona. Wnioskujemy o cesze jej charakteru, mimo że nie znamy ani tego człowieka ani pochodzenia plamy na ubraniu.

A może motywy kierujące hejterem to pozorna potrzeba sprawowania kontroli?
Zdaniem Roberta White’a, twórcy motywacji efektywnościowej ,,Kiedy jednostka zaczyna rozumieć, że może wywierać wpływ na otoczenie, rozwija się w niej poczucie skuteczności’’. (Franken ,,Psychologia motywacji’’) Niszczenie koszy publicznych lub przystanków autobusowych też zwiększa w sprawcach poczucie skuteczności działania. Do tego typu zachowań odnosi się także określony typ ekspresji emocji: ,,Ekspresja złości sygnalizuje dominację i może dostarczyć informacji o względnej władzy jednostki wyrażającej złość.’’ (Lewis- ,,Psychologia emocji'' )

Kiedyś usłyszałam komentarz: ,,tolerancja jest cnotą ludzi bez przekonań’’. A jak Wy uważacie? Czy tolerancja i szacunek do drugiego człowieka wyklucza komentowanie, ocenianie i wyrażanie własnej opinii? XXI, szybko rozwijający się i technologicznie zaawansowany wiek ,,przyniósł nam’’ zjawisko jakim jest hejting.  A może myślicie, że to zjawisko pozytywne wywołujące zamieszanie, ale nie zbędne, a niezbędne? Ja widzę tutaj jedną zaletę- zmusza to nas do dyskutowania i burzy mózgów, a to zawsze rodzi dobre pomysły.