Przetargi pod lupą obywateli
Urząd Miejski w Złotoryi
Co roku jednostki samorządu lokalnego i ich organizacje wydają ogromne kwoty z pieniędzy podatników. Czy zwykły obywatel ma szansę ocenić czy są one wydawane optymalnie? W dobie postępu technologicznego nie tylko łatwiej władzy kontrolować obywatela, ale również obywatelowi władzę. Przykładem jest narzędzie udostępnione przez Fundację Batorego - Barometr Ryzyka Nadużyć w Zamówieniach Publicznych. Narzędzie to pozwala na samodzielną analizę ryzyka nadużyć i korupcji na rynku zamówień publicznych.
Barometr został opracowany z wykorzystaniem danych znajdujących się w ogólnie dostępnym Biuletynie Zamówień Publicznych.
Jest to indeks zbudowany z kilku wskaźników sygnalizujących, że w konkretnym postępowaniu o zamówienie, od chwili ogłoszenia, aż po decyzję o udzieleniu zmówienia mamy do czynienia z ryzykiem wystąpienia nadużycia. Te wskaźniki to:
tryb zamówienia – wszystkie inne tryby poza przetargiem nieograniczonym (najbardziej konkurencyjną procedurą) są traktowane jako ryzyko,
szczegółowość (długość) opisu przedmiotu zamówienia – zbyt długie, przy tym nie zawsze treściwe opisy utrudniają udział w przetargach i często są nieprawidłowości,
opis (długość) kryteriów kwalifikowalności – podobnie jak szczegółowość opisu przedmiotu zamówienia zbyt długie są sygnałem ostrzegawczym'
liczba wymaganych poświadczeń, certyfikatów – wyśrubowane, częstokroć zupełnie niepotrzebnie wymogi wobec wykonawców, które mają być potwierdzane różnego rodzaju poświadczeniami również mogą świadczyć o nieprawidłowościach,
wysokość wadium – zbyt wysokie wadia mogą być instrumentem, który zmawiający wykorzystują żeby ograniczyć konkurencję i zniechęcić określonych wykonawców do udziału w przetargach,
waga kryteriów pozacenowych – niemal każde kryterium oceny ofert poza ceną zwiększa pole do uznaniowości, i choć cena sama w sobie nie jest doskonałym wyznacznikiem, to zastosowanie innych wskaźników zawsze wiąże się z większym ryzykiem nadużyć,
czas od ogłoszenia do zamknięcia naboru ofert – w szczególności zbyt krótki czas na składanie ofert jest sygnałem, że miedzy zamawiającymi a określonymi wykonawcami może istnieć zmowa,
czas od zamknięcia naboru ofert do podjęcia decyzji o wyborze wykonawcy – zbyt krótki czas decyzji może być sygnałem, że zamawiający z góry wiedział kogo wybrać, zbyt długi może być oznaką faktycznych nieprawidłowości potwierdzanych w ramach protestów, czy postępowań arbitrażowych
Jakie ryzyko nadużyć było w przetargach, o których pisaliśmy wcześniej?
Przetarg na podnośnik koszowy (RPK) - raport
Przetarg na stadion (Gmina Miejska Złotoryja) - raport
Jest to indeks zbudowany z kilku wskaźników sygnalizujących, że w konkretnym postępowaniu o zamówienie, od chwili ogłoszenia, aż po decyzję o udzieleniu zmówienia mamy do czynienia z ryzykiem wystąpienia nadużycia. Te wskaźniki to:
tryb zamówienia – wszystkie inne tryby poza przetargiem nieograniczonym (najbardziej konkurencyjną procedurą) są traktowane jako ryzyko,
szczegółowość (długość) opisu przedmiotu zamówienia – zbyt długie, przy tym nie zawsze treściwe opisy utrudniają udział w przetargach i często są nieprawidłowości,
opis (długość) kryteriów kwalifikowalności – podobnie jak szczegółowość opisu przedmiotu zamówienia zbyt długie są sygnałem ostrzegawczym'
liczba wymaganych poświadczeń, certyfikatów – wyśrubowane, częstokroć zupełnie niepotrzebnie wymogi wobec wykonawców, które mają być potwierdzane różnego rodzaju poświadczeniami również mogą świadczyć o nieprawidłowościach,
wysokość wadium – zbyt wysokie wadia mogą być instrumentem, który zmawiający wykorzystują żeby ograniczyć konkurencję i zniechęcić określonych wykonawców do udziału w przetargach,
waga kryteriów pozacenowych – niemal każde kryterium oceny ofert poza ceną zwiększa pole do uznaniowości, i choć cena sama w sobie nie jest doskonałym wyznacznikiem, to zastosowanie innych wskaźników zawsze wiąże się z większym ryzykiem nadużyć,
czas od ogłoszenia do zamknięcia naboru ofert – w szczególności zbyt krótki czas na składanie ofert jest sygnałem, że miedzy zamawiającymi a określonymi wykonawcami może istnieć zmowa,
czas od zamknięcia naboru ofert do podjęcia decyzji o wyborze wykonawcy – zbyt krótki czas decyzji może być sygnałem, że zamawiający z góry wiedział kogo wybrać, zbyt długi może być oznaką faktycznych nieprawidłowości potwierdzanych w ramach protestów, czy postępowań arbitrażowych
ORAZ NAJWAŻNIEJSZY WSKAŹNIK
pojawienie się tylko jednego oferenta w danym postępowaniu – tylko jedna oferta (zwłaszcza przy zastosowaniu trybów konkurencyjnych) jest oczywistym przejawem braku konkurencji, za którym mogą stać zaniedbania, nieprawidłowości lub korupcja.Jakie ryzyko nadużyć było w przetargach, o których pisaliśmy wcześniej?
Przetarg na podnośnik koszowy (RPK) - raport
Przetarg na stadion (Gmina Miejska Złotoryja) - raport
Zainteresowanych sprawdzeniem innych przetargów odsyłamy do Barometru Ryzyka Nadużyć w Zamówieniach Publicznych.