ZACZĄŁ OBOWIĄZYWAĆ „JPK”

Użyty skrót oznacza Jednolity Plik Kontrolny. Od 1 lipca br. obowiązuje dużych przedsiębiorców. Pozostali będą nim obejmowani stopniowo.

Ustawodawca od 1 lipca wprowadził do Ordynacji podatkowej nowy art. 81 § 1b i art. 193a. Pierwszy dotyczy VAT-owców, drugi zaś wszystkich podatników-przedsiębiorców.. JPK to zbiór danych z systemów informatycznych podatnika, eksportowanych bezpośrednio do organów podatkowych. Układ i format są zestandaryzowane. Zamieszczone są na stronach BIP Ministerstwa Finansów. Obecnie opublikowano następujące struktury:

1) księgi rachunkowe (JPK_KR),
2) wyciąg bankowy (JPK_WB),
3) magazyn (JPK_MAG),
4) ewidencje zakupu i sprzedaży VAT (JPK_VAT),
5) faktury VAT (JPK_FA),
6) podatkowa księga przychodów i rozchodów (JPK_PKPIR),
7) ewidencja przychodów (JPK_EWP).

Nowe obowiązki dotyczą tych, którzy prowadzą księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych (również za pośrednictwem biur rachunkowych). Na żądanie organów podatkowych lub kontroli skarbowej trzeba przekazać elektronicznie całość lub część wymienionych wcześniej struktur za wskazany okres. Natomiast bez wezwania, cyklicznie do 25. dnia po zakończonym miesiącu , podatnicy VAT są zobowiązani przekazywać struktury dotyczące tego podatku.

Harmonogram wdrażania JPK

Data nałożenia obowiązku zależy od statusu podmiotu w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Będzie to następowało w kolejności od największych do najmniejszych.

Status podmiotu

Przekazywanie danych w formie JPK

struktura VAT (bez wezwania)

wszystkie struktury (na wezwanie)

duży

1 lipca 2016 r.

średni

1 stycznia 2017 r.

1 lipca 2018 r.

mały

1 stycznia 2017 r.

1 lipca 2018 r.

mikro

1 stycznia 2018 r.

1 lipca 2018 r.

Podatnicy VAT nie będący podmiotami gospodarczymi (np. jednostki samorządu terytorialnego, fundacje, stowarzyszenia, inne osoby prawne) traktowani są analogicznie do podmiotów wyliczonych w tabeli. Pomocna w tym zakresie jest interpretacja ogólna Ministra Finansów z 20 czerwca 2016 r. nr PK4.8012.55.2016.

Zdecydowana większość podmiotów ma status „mikro” i tak też jest w powiecie złotoryjskim. W skali kraju podmiotów małych jest ok. 100 tyś., średnich ok. 20 tyś. a dużych ok. 7 tyś.

Kryteria ustalania statusu podmiotu

Liczba pracowników

oraz

Roczny obrót netto

lub

Suma aktywów bilansu

mikro

< 10

nieprzekraczający 2 mln euro

nieprzekraczająca 2 mln euro

mały

< 50

nieprzekraczający 10 mln euro

nieprzekraczająca 10 mln euro

średni

< 250

nieprzekraczający 50 mln euro

nieprzekraczająca 43 mln euro

Podmiot, który nie mieści się w ramach wskazanych w tabeli potocznie nazywany jest „dużym” (choć ustawa nie posługuje się takim terminem).

Idea JPK

Celem wprowadzonych regulacji prawnych jest umożliwienie bieżącego monitoringu ksiąg – w aspekcie podatkowym – przy użyciu współczesnych technologii. Takie rozwiązania funkcjonują już w wielu krajach UE. Przyczyniają się do skrócenia czasu i zmniejszenia uciążliwości kontroli konwencjonalnych. Okazują się efektywne. Pliki elektroniczne łatwiej przetwarzać. Będą podlegały testom weryfikującym np. spójność, dokładność i kompletność ksiąg i deklaracji, chronologię operacji, luki i duplikaty zapisów, prawidłowość stawek VAT, związek kosztów z przychodami.

Organy podatkowe i kontroli skarbowej mogą stosować JPK w ramach takich procedur, w jakich funkcjonują. Jest to postępowanie podatkowe, postępowanie kontrolne, kontrola podatkowa i czynności sprawdzające, w tym tzw. kontrole krzyżowe.

Wszyscy przedsiębiorcy oraz podatnicy VAT nie będący przedsiębiorcami powinni zapoznać się z zasygnalizowanymi zmianami. Pomoże to dostosować oprogramowanie i uniknąć negatywnych konsekwencji. Więcej na www.mf.gov.pl -> kontrola-skarbowa->działalność->jpk.

Leszek Boroch

- pracownik Urzędu Skarbowego w Złotoryi